Πώς η Ελλάδα χάνει τη μάχη και για το ελληνικό γιαούρτι

 

Της Αλεξάνδρας Γκίτση 

Και κάπως έτσι χάνεται και η μάχη για το ελληνικό γιαούρτι. Μπορεί το ελληνικό γιαούρτι να αποτελεί εδώ και πάνω από μια δεκαετία ένα παγκόσμιο διατροφικό trend -αυτό οφείλεται κυρίως στη δουλειά που έχει κάνει η  ΦΑΓΕ στο εξωτερικό εδώ και δεκαετίες και στη δικαστική διαμάχη που κέρδισε στο Ηνωμένο Βασίλειο κόντρα στον Chobani για την προστασία του προϊόντος- όμως τα καλά νέα σταματούν εδώ. 

Οι ελληνικές εξαγωγές προϊόντων γιαουρτιού περιορίζονται στα 204 εκατ. ευρώ (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ για το 2020), -τα 136 εκατ. ευρώ αφορούν εξαγωγές σε χώρες της ΕΕ των 27 και τα 68 εκατ. ευρώ σε τρίτες χώρες- όταν ο παγκόσμιος τζίρος των προϊόντων γιαούρτης "ελληνικού τύπου” είναι κάποια δισεκατομμύρια δολάρια. 
H Allied Market Research αποτίμησε το μέγεθος της αγοράς γιαούρτης ελληνικού τύπου στα 7,2 δισ. δολ. για το 2019 και εκτιμά ότι θα ξεπεράσει τα 11,2 δισ. δολ. έως το 2027, καταγράφοντας ετήσια ανάπτυξη 10,9% από το 2020 έως το 2027. 
Στην γηραιά Ήπειρο, η συμβουλευτική εταιρεία Mordor Intelligence, εκτιμά πως η αγορά του ελληνικού και "ελληνικού τύπου" γιαουρτιού θα συνεχίσει να αναπτύσσεται έως το 2024 με ετήσιο ρυθμό 8%. 

Στη Γερμανία που αποτελεί μια σημαντική αγορά για τα προϊόντα γιαούρτης -η αξία της αγοράς αποτιμήθηκε από τη Euromonitor στα 2,678 δις ευρώ  το 2018 και αναμένεται να αγγίξει τα 3 δις ευρώ το 2023- οι εξαγωγές ελληνικού γιαουρτιού άγγιξαν πέρυσι μόλις τα 7,93 εκατ. ευρώ, από 7,88 εκατ. ευρώ το 2019, 8 εκατ. ευρώ το 2018, 6,8 εκατ. ευρώ το 2017 και 6,5 εκατ. ευρώ το 2016. Δηλαδή σε βάθος πενταετίας οι εξαγωγές ελληνικού γιαουρτιού αυξήθηκαν κατά 21%. Ωστόσο, όπως αναφέρεται σε σχετική έκθεση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στο Μόναχο, η σχετική αξία των εξαγωγών αυτών (αξία/ποσότητα) ακολουθεί αντίστροφη πορεία. Η πορεία της σχετικής αξίας καταγράφει πτώση -12,9% από 2,32 €/κιλό το 2011 σε 2,02 €/κιλό το 2020. Αντίθετα, η σχετική αξία των εισαγωγών της Γερμανίας από άλλες χώρες κράτη μέλη της Ευρωζώνης αυξήθηκε από 1,06 €/κιλό το 2011 σε 1,19 €/κιλό πέρυσι (+12,2%).

Και αυτή δεν είναι η μοναδική κακή είδηση. Η Γερμανία εισήγαγε πέρυσι προϊόντα της κατηγορίας CN 040310 συνολικής αξίας 126,31 εκατ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες εισαγωγές έγιναν από το Βέλγιο (40,9 εκατ. ευρώ), την Αυστρία με 34 εκατ. ευρώ, το Λουξεμβούργο με 18,19 εκατ. ευρώ, και την Ελλάδα. Όμως χώρες όπως η Ισπανία, η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφουν την τελευταία πενταετία σημαντική αύξηση της διείσδυσης τους στη Γερμανική αγορά. 

Επιπλέον η Γερμανία αποτελεί την πρώτη χώρα παραγωγό (ακολουθούμενη από τις Γαλλία και Ισπανία) αλλά και τον πρώτο καταναλωτή γιαουρτιού στην Ευρώπη. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση προϊόντων γιαύρτης στη Γερμανία αγγίζει τα 15 κιλά, εκ των οποίων σχεδόν το ήμισυ αφορά σε φυσικό γιαούρτι (Naturjoghurt) -το ελληνικό γιαούρτι αποτέλεσε βασικό μοχλό ανάπτυξης της κατηγορίας του φυσικού γιαουρτιού (Naturjoghurt) στη γερμανική αγορά- και το υπόλοιπο σε προϊόντα γιαουρτιού με πρόσθετα συστατικά (ζάχαρη, φρούτα, κ.λπ.). Στις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων στο Μόναχο τα ανωτέρω γιαούρτια μαζί με τα εισαγόμενα από την Ελλάδα προϊόντα αποτελούν τουλάχιστον το 1⁄4 των κωδικών γιαουρτιού που διατίθενται στα εκάστοτε σημεία πώλησης τους.

Τη μερίδα του λέοντος ελέγχουν πολυεθνικές και Γερμανικές γαλακτοβιομηχανίες που ενέταξαν στον κατάλογο των προϊόντων τους γιαούρτια "ελληνικού τύπου" που παράγονται στη Γερμανία, με σκοπό την απόκτηση μεριδίου της συγκεκριμένης αγοράς. 

Όλα τα παραγόμενα εκτός Ελλάδας γιαούρτια "ελληνικού τύπου" φέρουν σύμβολα, εικαστικές παραστάσεις, λεκτικούς συνειρμούς και φωτογραφίες που παραπέμπουν ευθέως στην Ελλάδα. 

Στο πλαίσιο του αυξημένου ανταγωνισμού, σύμφωνα με τον ΟΕΥ, παρατηρούνται συχνά φαινόμενα "παραπλάνησης" των καταναλωτών, τα οποία βλέπουν το φως της δημοσιότητας από έρευνες που διεξάγουν οι ισχυρές καταναλωτικές ενώσεις στη Γερμανία. 

Σημειώνεται επίσης πως η Γερμανία είναι η πρώτη σε παραγωγή προϊόντων γάλακτος που έχουν υποστεί ζύμωση (γιαούρτι και ξινόγαλα) στην ΕΕ27 το 2020 με 1.829 kt (23,47% επί των συνολικών παραχθέντων ποσοτήτων στην ΕΕ27), ενώ ακολουθεί η Γαλλία, η Ισπανία, η Πολωνία και η Ολλανδία. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 10η θέση με 226.350 χιλιάδες τόνους και μερίδιο 2,9%. Ενώ όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας, οι εξαγωγές προϊόντων γιαούρτης της Γερμανίας έχουν αναπτυχθεί σε σημαντικό βαθμό από 384 εκατ. ευρώ το 2011 σε 562 εκατ. ευρώ το 2020 (αύξηση +46%). Δηλαδή οι Γερμανικές εξαγωγές προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση είναι πολλαπλάσιες από τις Ελλάδας. 

Σχετικά με τη θέση του ελληνικού γιαουρτιού σε άλλες σημαντικές αγορές της ΕΕ. η Ιταλία εισήγαγε πέρυσι ελληνικό γιαούρτι αξίας 83,4 εκατ. ευρώ, το Ηνωμένο Βασίλειο 56 εκατ. ευρώ, η Γαλλία ελληνικό γιαούρτι αξίας 12,65 εκατ. ευρώ και η Αυστρία 6,87 εκατ. ευρώ.

πηγη